Pop-up kantoor Terminal Noord: innovatief en duurzaam

De opdracht: richt een kantoorpand in voor een gebruiksduur van maximaal vier jaar. Dat moet dus zonder tijdsverlies, tegen minimale investeringen en het liefst duurzaam. De oplossing: een pop-up kantoor. Een primeur voor FMH. We spreken FMH-projectmanager Warcha Bhikharie, FMH-huisvestingsadviseur  Jonna Ivangh en Gispen-interieurarchitect Rob Lotstra over de creativiteit, innovatie en duurzaamheid in dit project. “Als projectteam zijn we supernieuwsgierig naar de ervaring van de gebruikers straks: pakt wat wij bedacht hebben, in de praktijk ook zo uit?”

Rob Lotstra, Jonna Ivangh en Warcha Bhikharie voor Terminal Noord
Beeld: Leontien Fennis
Rob Lotstra, Jonna Ivangh en Warcha Bhikharie voor Terminal Noord

Warcha Bhikharie, projectmanager bij FMHaaglanden:

“In Terminal Noord gaan we in korte tijd een volwaardig kantoorpand opleveren, compleet met kantoorinrichting en facilitaire dienstverlening. Daarmee komen we tegemoet aan de behoefte aan extra kantoorwerkplekken in de Haagse regio. De Terminal is uiterlijk tot eind 2024 als rijkskantoor beschikbaar. Het Rijk wil daarom niet investeren in een grote verbouwing én het pand snel in gebruik kunnen nemen. De oplossing? Een ‘pop-upkantoor’.

“Vanwege de coronamaatregelen werken de meeste ambtenaren thuis. Toch is besloten om deze uitbreiding juist nu door te laten gaan. De Terminal heeft namelijk maar zes verdiepingen. Daardoor heeft dit pand in deze omstandigheden relatief een grotere capaciteit dan de hoge kantoortorens in de Haagse regio. Ook hebben we het accent van de inrichting naar ‘ontmoeten’ verschoven, in samenspraak met de departementen die het pand gaan gebruiken, Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).”

“Dit was een project waarbij we helemaal out-of-the-box mochten denken. Daarbij hebben we gebruik gemaakt van de expertise van Gispen, onze vaste leverancier van kantoormeubilair. Rob Lotstra, een van hun interieurarchitecten, maakt onderdeel uit van ons ontwerpteam, naast mij en Jonna Ivangh, de huisvestingsadviseur van FMH. Juist omdat het een tijdelijk pand is, kunnen we dingen uitproberen. Die vrijheid nemen we om in te zetten op innovatie en duurzaamheid, twee speerpunten van FMH. Als projectteam zijn we dan ook supernieuwsgierig naar de ervaring van de gebruikers straks: pakt wat wij bedacht hebben, in de praktijk ook zo uit?”

"In Terminal Noord is 67% van het meubilair hergebruikt of opgeknapt."

Jonna Ivangh, FWR-inrichtings- en –gebruiksadviseur bij FMHaaglanden:

“Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) ging de etages niet met tussenwandjes in kleinere ruimtes opdelen – dat is een te grote investering voor maar vier jaar. Dus was het: Tom Poes, verzin een list. Hoe kunnen we die enorme, open ruimten akoestisch en visueel in kleinere units opdelen? Het systeem van losse inrichtingselementen dat we daarvoor inzetten, is ontwikkeld door Gispen: een primeur voor FMH. Ook voor het eerst werken we op zo’n grote schaal met planten: er komen plantenrekken die niet alleen een prettig groen accent geven, maar die ook functioneel zijn als visuele afscheiding en in de akoestiek.

Voorbeeld van opgeknapt ('refurbished') meubilair
Beeld: Henk Jaap Buikema
Voorbeeld van opgeknapt ('refurbished') meubilair

“De enorme inzet van circulair meubilair maakt dit project ook bijzonder. In Terminal Noord is maar liefst 67% van het meubilair hergebruikt of opgeknapt. Dat vind ik een prachtige score, zeker voor een heel kantoor. En toch sluit al het meubilair goed bij elkaar aan. Van stoeltjes die er al stonden, hebben we er wat bijgekocht. Het bestaande meubilair bleek vooral primaire kleuren te hebben. Dat hebben we gecombineerd met nieuw meubilair in dezelfde kleuren, maar dan wat vergrijsd. Zo hebben we op kleur en materiaal een smaakvolle en samenhangende inrichting gemaakt.

“Het leuke van dit project was dat we de vaste richtlijnen - het FWR-kader - los mochten laten. In Terminal Noord hebben we ervoor gekozen om de bureauwerkplekken en de overlegplekken uit elkaar te halen. De vloer in het midden is om te overleggen, te scrummen en koffie te drinken, en de zijbeuken om in stilte te werken. Ik ben zo benieuwd hoe de mensen die er straks gaan werken, dit zullen ervaren.”

”De MOXX-box leveren we aan als een soort koelkast: je stopt de stekker erin en hij doet het.”

Rob Lotstra, interieurarchitect bij Gispen:

“Je kent Gispen waarschijnlijk vooral als leverancier van kantoormeubilair. Dat wij ook een inrichtingsteam hebben, is minder bekend. Voor dit project is Gispen gevraagd om samen met FMH een ontwerp te maken voor de inrichting van Terminal Noord, op basis van ons innovatieve interieurproduct: het MOXX-ruimteconcept.

“Wat je met open kantoren (kantoortuinen, red.) zag, was dat er toch weer behoefte ontstond aan kleinere, afgeschermde ruimtes. De MOXX-box maakt dat mogelijk zonder opnieuw te verbouwen. Het is een modulair systeem, waarmee je grotere of kleinere ruimtes kan bouwen. Je kan er een concentratiewerkplek of juist een vergaderruimte van maken. Akoestiek, klimaat, veiligheid, elektra en data, daar is allemaal aan gedacht. De MOXX-box leveren we aan als een soort koelkast: je stopt de stekker erin en hij doet het. Na de levensduur van dit kantoor kan FMH de elementen ergens anders gebruiken. Daar hebben we vast op voorgesorteerd door voor één neutrale kleur te kiezen.

Artist's impression inrichting Terminal Noord
Beeld: ©Gispen / Gispen
Zo komt de inrichting van Terminal Noord er uit te zien

“Vanaf het begin wisten we dat alle bureaus hergebruikt zouden zijn, plus een groot deel van de ‘soft seating’. Dat moesten we integreren in het nieuwe beeld. De bureaus komen bij andere overheidsinstellingen vandaan, wij maken ze op maat. In het project wordt ook een stoel toegepast met een afzonderlijk onderstel, een kunststof kuip (voor 40% van gerecycled materiaal) en een stoffen hoes. Die kan je dus eenvoudig een ander uiterlijk geven of geschikt maken voor een andere toepassing. En je kan elk onderdeel apart vervangen. Zo krijgt meubilair een langere levensduur en kunnen we de materialen optimaal recyclen.”

Innovatie en duurzaamheid speerpunten bij FMHaaglanden

Nieuwe technologieën en ontwikkelingen creëren mogelijkheden om onze dienstverlening te verbeteren. Wij houden de markt nauwlettend in de gaten en vinden het belangrijk te experimenteren. Onze focus ligt op smart buildings, duurzaamheid en vergaderen.

De Rijksoverheid werkt aan een duurzame economie voor de toekomst. Onze ambitie bij FMH is om in de komende tien jaar als organisatie te transformeren naar een volledig circulaire facilitaire dienstverlener met een neutrale CO2-impact.

Circulariteit in de visie van Gispen

Ons doel is om te transformeren naar een circulair businessmodel. We zorgen ervoor dat we grondstoffen en producten zoveel mogelijk hergebruiken en dus verspilling voorkomen. Dat doet Gispen door innovatief te ontwerpen en produceren. Door te adviseren over slim gebruik.

Tekst: Sanne Nienhuis